कार्यतालिका सहित तनहुँ जलबिद्युत परियोजनाको काम औपचारिक रुपमा सुरु

प्रवद्र्धक तनहुँ हाइड्रोपावर लिमिटेडले प्रस्तावित १४० मेगावाटको तनहुँ जलविद्युत् आयोजना सन् २०१७ देखि निर्माण सुरु गरी सन् २०२२ को अन्त्यमा सम्पन्न गर्ने कार्ययोजना तयार पारेको छ । तनहुँले आयोजनाको कार्यतालिका तयारी गरी आयोजनाको काम निर्धारित समयमा सुरु गर्न सिभिल, हाइड्रोमेकानिकल र इलेक्ट्रोमेकानिकलको ठेक्काका लागि ठेकेदार कम्पनीको पूर्वयोग्यताको छनौट प्रक्रिया सुरु गरेको छ । पूर्वयोग्यताको काम सकिएपछि सिभिल, हाइड्रो, इलेक्ट्रोमेकानिकलको विश्वव्यापी बोलपत्र आह्वान हुने आयोजनाका प्रबन्ध निर्देशक सुनीलकुमार ढुङ्गेलले बताए । “यो वर्ष ठेक्काको सबै काम सकेर अर्को वर्षदेखि सिभिलको काम थाल्न पूर्वयोग्यता छनौटको तयारी भएको हो,” उनले भने, “औपचारिक रूपमा आयोजनाको काम सुरु भएको छ । आगामी ६ वर्षभित्र आयोजना सम्पन्न गर्ने लक्ष्यसमेत तय गरिएको छ ।” यसअघि सन् २०२१ मा सम्पन्न गर्ने लक्ष्य लिएकोमा परामर्शदाता नियुक्तिमा भएको ढिलाइले आयोजनाको काम १ वर्ष ढिलाइ भएको उनले जानकारी दिए । तनहुँले ३ लटमा आयोजनाको काम अघि बढाउने तयारी गरेको छ ।जसअनुसार लट १ अन्तर्गत आयोजनाको बाँधको निर्माण, लट २ मा हाइड्रो र इलेक्ट्रोमेकानिकल र लट ३ मा प्रसारणलाइन र सबस्टेसन र १७ गाविसमा विद्युतियकरणको पूर्वाधार तयारी छ । ल्याह्मेयर इन्टरनेसनलले जे पावरले तयार गरेको विस्तृत इन्जिनियरिङको पुनरावलोकन र बोलपत्र कागजातहरू तयार गरिरहेको ढुंगेलले जानकारी दिए । आयोजना निर्माण अवधि ५ वर्ष भए पनि १ वर्ष कन्टेन्जेन्सी प्लानअन्र्तगत राखिएको उनले स्पष्ट पारे । कार्यतालिकाअनुसार काम अघि बढे निर्धारित समयमै आयोजनाको काम सम्पन्न हुने उनको भनाई छ । आयोजनालाई आवश्यक लगानी जुटिसकेको जानकारी दिँदै ढुंगेलले भने, “ प्राधिकरणसँग विद्युत् खरिद बिक्री सम्झौता (पीपीए) र सरकारबाट विद्युत् उत्पादन अनुमतिपत्र (लाइसेन्स) लिने प्रक्रियामा छ । आगामी २ महिनाभित्र तनहुँको लाइसेन्स प्राप्त हुँदैछ ।” ठेक्का भएपछि मात्र आयोजनाको वास्तविक लागत निर्धारण हुने भएकाले त्यसपछि मात्र प्राधिकरणसँग पीपीए हुने भएको छ । प्राधिकरणसँग पीपीए गर्न ट्रमसिट पास भइसकेको छ । पीपीएको दरका विषयमा अझै छलफल हुन बाँकी रहको उनले बताए ।जलाशययुक्त आयोजना भएकाले पीपीए दर न्यूनतम् ७ देखि ९ रुपैयाँसम्म पुग्ने उनको भनाइ छ । यद्यपी आयोजनाको ठेक्का रकम स्पष्ट भएपछि लागत र प्रतिफल तय भएपछि मत्र पीपीएको प्रक्रिया अघि बढ्नेछ । आयोजना पूर्ण सरकार स्वामित्व भए पनि आयोजना प्रभावित र सर्वसाधारणलाई सेयर निष्कासन गर्ने योजना रहेको उनले सुनाए । आयोजनाको यकिन लागत तय भएपछि मात्र सेयर बिक्री गर्ने विषयमा निर्णय लिइने उनको भनाइ छ । आयोजना निर्माणका लागि आवश्यक लगानी जुटिसकेको छ । आयोजना बनाउन ५५ करोड अमेरिकी डलर (करिब ५५ अर्ब रुपैयाँ) लाग्नेछ । यसमा सरकारले ७ करोड डलर र बाँकी एसियाली विकास बैंक (एडीबी), जापान अन्तर्राष्ट्रिय सहयोग नियोग (जाईका), युरोपियन इन्भेस्टमेन्ट बैंकले आयोजनासँग ऋण सम्झौता गरेका छन् । यो लागत बाँध र प्रसारणलाइनलगायत सबै संरचनाको निर्माणका लागि हो । आयोजनाबाट उत्पादन हुने बिजुली तनहुँबाट ३९ किलोमिटर लामो २२० केभी प्रसारणलाइनको निर्माण गरी भरतपुर पुर्याइनेछ । यस्तै आयोजनाले तनहुँका १८ गाविसमा विद्युतीकरणको पूर्वाधार पनि निर्माण गर्नेछ ।जापानको जे पावरले गरेको संभाव्यता अध्ययन्ले आयोजनाबाट वार्षिक ६० करोड युनिट बिजुली उत्पादन हुनेछ । जलाशययुक्त आयोजना तनहुँले सुख्खायाममा पनि दैनिक ६ घण्टा पूर्ण क्षमतामा र बाँकी समय कम क्षमतामा विद्युत् उत्पादन गर्ने छ । सरसकारसँगको सम्झौताअनुसार आयोजनाको ठेक्का सम्झौतालगायत अन्य कामको जिम्मा लगानीकर्ता एडीबी र जाइकाले लिनेछन् । यस्तै परामर्शदाता ल्याह्मेयरले १ वर्ष बोलपत्र तयारी, ६ वर्ष आयोजना निर्माण र ५ वर्ष सञ्चालन गरी १२ वर्षसम्म काम गर्ने सम्झौतामा उल्लेख छ । सुख्खायामको विद्युत् माग पूरा गर्न सरकारले तनहुँ आयोजना बनाउने तयारी गरेको हो । आयोजना बनाउन प्राधिकरणअन्र्तगत सहायक कम्पनी गठन गरिएको छ ।